W świecie tatuaży rezerwacja terminu jest kluczowa zarówno dla artysty, jak i dla klienta. Tatuatorzy często pobierają zadatek przed sesją, aby zabezpieczyć się przed stratami wynikającymi z nagłego odwołania wizyty lub niepojawienia się klienta. Dzięki temu mogą planować swoją pracę i mieć pewność, że ich czas zostanie właściwie wykorzystany. Ale czy zadatek na tatuaż rzeczywiście nie podlega zwrotowi w każdej sytuacji?
Zadatek a zaliczka: różnica między zaliczką a zadatkiem.
Przed zrozumieniem kwestii ewentualnego zwrotu wpłaconego zadatku, warto wyjaśnić różnicę między zaliczką a zadatkiem:
CZYM JEST ZALICZKA?
Zaliczka to część ceny usługi lub towaru wpłacana na poczet przyszłych płatności. Jeśli umowa nie zostanie zrealizowana, zaliczka jest zwracana w całości niezależnie od przyczyny.
CZYM JEST ZADATEK?
Zadatek pełni funkcję zabezpieczającą umowę. Jeśli klient nie wywiąże się z umowy, tatuator może zatrzymać zadatek. Jeśli to tatuator nie wykona usługi, jest zobowiązany do zwrotu zadatku w podwójnej wysokości.
Zadatek a umowa zawarta na odległość.
W przypadku umów zawieranych na odległość, na przykład poprzez internet czy telefon, zastosowanie ma ustawa o prawach konsumenta. Zgodnie z nią konsument ma prawo odstąpić od umowy w ciągu 14 dni bez podania przyczyny. Oznacza to, że jeśli klient zarezerwuje termin i wpłaci zadatek online, a następnie zrezygnuje w ciągu 14 dni, powinien otrzymać pełny zwrot wpłaconej kwoty —niezależnie od tego, czy była to zaliczka, czy zadatek.
Nie ma tutaj znaczenia definicja zadatku w kodeksie cywilnym, ponieważ przepisy dotyczące ochrony konsumenta mają charakter nadrzędny w tego typu sytuacjach.
Jak zabezpieczyć się przed zwrotem zadatku?
Aby zadatek nie podlegał zwrotowi w przypadku umów zawieranych na odległość, możesz podjąć następujące kroki:
- Wyraźna zgoda klienta: Uzyskaj od klienta wyraźną zgodę na rozpoczęcie świadczenia usługi przed upływem terminu do odstąpienia od umowy. Wystarczy, że poinformujesz klienta i otrzymasz zgodę na rozpoczęciu prac nad projektem tatuażu.
- Poinformowanie o utracie prawa odstąpienia: Poinformuj klienta, że w momencie rozpoczęcia pracy nad projektem utraci on prawo do odstąpienia od umowy.
- Dokumentacja: Zachowaj wszelką korespondencję i dokumenty potwierdzające zgodę klienta oraz fakt poinformowania go o konsekwencjach prawnych. Wystarczą rozmowy w komunikatorze internetowym.
- Regulamin świadczenia usług: Przygotuj jasny i przejrzysty regulamin, który będzie dostępny dla klienta przed zawarciem umowy. Możesz go umieścić w swoich mediach społecznościowych, na stronie internetowej lub przesłać go poprzez komunikator internetowy.
Pamiętaj jednak, że nawet przy spełnieniu powyższych warunków, jeśli usługa nie została jeszcze rozpoczęta, klient nadal może mieć prawo do odstąpienia od umowy i zwrotu zadatku. Dlatego ważne jest, aby wykazać, że prace zostały rozpoczęte – zaliczają się do nich również konsultacje, czyli omawianie projektu.
Co w przypadku, w którym do zawarcia umowy dojdzie zdalnie, ale klient wpłaci zadatek w postaci gotówki, z ręki do ręki?
Jeśli początkowa umowa zostanie zawarta na odległość – na przykład poprzez telefon, e-mail lub komunikator internetowy – ale klient następnie przyjedzie osobiście i wpłaci zadatek gotówką i na miejscu, sytuacja staje się bardziej złożona.
Kluczowe będzie ustalenie, kiedy i gdzie doszło do zawarcia umowy.
- Jeśli wszystkie istotne warunki umowy zostaną uzgodnione na odległość, a spotkanie osobiste służyć będzie jedynie dokonaniu płatności zadatku, to umowa może nadal być traktowana jako umowa zawarta na odległość. W takim przypadku konsument będzie miał prawo odstąpić od umowy w ciągu 14 dni bez podania przyczyny, zgodnie z ustawą o prawach konsumenta.
- Jeśli do zawarcia umowy dojdzie podczas spotkania osobistego, czyli ostateczne ustalenia i warunki zostaną uzgodnione w trakcie wizyty klienta w studiu i wtedy też zostanie przekazany zadatek, to umowa będzie traktowana jako zawarta na miejscu. W takiej sytuacji prawo do odstąpienia od umowy w ciągu 14 dni bez podania przyczyny nie będzie miało zastosowania.
W sytuacji konfliktowej ważnym będzie, aby posiadać zapisy rozmów wszystkich etapów komunikacji z klientem. Jeśli umowa ma być potraktowana jako zawarta na miejscu, warto upewnić się, że kluczowe (ostateczne) ustalenia będą dokonane podczas spotkania osobistego, a nie wcześniej na odległość.
Podsumowując
Zadatek na tatuaż jest ważnym narzędziem zabezpieczającym interesy tatuatora. Jednak w przypadku umów zawieranych na odległość, prawo konsumenckie w Polsce przewiduje możliwość odstąpienia od umowy w ciągu 14 dni, co obligować będzie do zwrotu zadatku klientowi.
Aby uniknąć nieporozumień i potencjalnych strat, warto dokładnie informować klientów o warunkach świadczenia usług oraz rozpocząć i udokumentować początkowe prace zdalnie, aby dostosować procedury do obowiązujących przepisów. Transparentność i świadomość prawna pomaga nie tylko chronić swoje interesy, ale również buduje profesjonalny wizerunek i zaufanie w relacjach z klientami.