Tatuatorzy nieustannie mierzą się z dynamicznymi zmianami w swojej branży. Ich fach wymaga od nich nieustannego doskonalenia swojej sztuki, coraz trudniejszej bitwy o klienta, adaptacji do pędzących zmian technologicznych, a także edukacji sanitarno-medycznej. Jednak jedną z najbardziej burzliwych zmian w ich pracy było wejście w życie w 2022 roku rozporządzenia Komisji (UE) 2020/2081 z dnia 14 grudnia 2020 r., które zmieniło załącznik XVII do rozporządzenia REACH (Registration, Evaluation, Authorisation and Restriction of Chemicals). Warto zaznaczyć, że nie jest to osobna ustawa „o tatuażach” ani dyrektywa, lecz część ogólnoeuropejskiego prawa chemicznego, obowiązującego bezpośrednio we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Rozporządzenie to miało na celu poprawę bezpieczeństwa i ochrony zdrowia klientów poprzez wprowadzenie bardziej restrykcyjnych ograniczeń dotyczących chemikaliów stosowanych w tuszach do tatuażu i makijażu permanentnego.
W artykule tym skupimy się na kompleksowym zrozumieniu rozporządzenia REACH. Moim celem jest zapewnienie kompleksowego przeglądu i łatwego zrozumienia tego rozporządzenia, zwracając szczególną uwagę na aspekty, które mogą mieć bezpośredni wpływ na prace tatuatorów oraz zdrowie i bezpieczeństwo — zarówno artystów, jak i ich klientów. Przedstawię nie tylko medyczne i prawne aspekty tego rozporządzenia w sposób kompleksowy, ale także jego historyczne tło czy dokładny wykaz regulowanych składników tuszy wraz z wyjaśnieniami.
W ramach tego artykułu poznasz m.in.:
- Przyczyny, cele i znaczenie uchwały w kontekście tuszy do tatuowania ludzkiej skóry.
- Historię i przyczyny powstania rozporządzenia REACH.
- Zagrożenia zdrowotne i środowiskowe płynące z korzystania ze „starych tuszy” wg rozporządzenia.
- Ogólne kryteria, które muszą spełniać składniki używane w tuszach do tatuażu.
- Nowe obowiązki producentów i salonów tatuażu
- Dokładną listę regulowanych składników tuszy wraz z ich maksymalnymi dozwolonymi stężeniami oraz wyjaśnieniem potencjalnych zagrożeń każdego z nich.
- Fachową terminologię wraz z wyjaśnieniem zjawisk fizykochemicznych, których znajomość jest niezbędne do zrozumienia celu i środków rozporządzenia.
Przyczyny, cele i znaczenie rozporządzenia REACH dla branży tatuażu i makijażu permanentnego.
Po co powstało rozporządzenie REACH?
Rozporządzenie REACH jest efektem wieloletnich badań i dyskusji na poziomie międzynarodowym o pełnej nazwie — „Regulacja w sprawie rejestracji, oceny, autoryzacji i ograniczeń chemikaliów (REACH)”. Zostało wprowadzone w celu zmniejszenia potencjalnych zagrożeń związanych z użyciem niektórych substancji chemicznych, w tym tych stosowanych w tuszach do tatuażu i makijażu permanentnym.
Warto wiedzieć, że wpływ REACH na branżę tatuażu to zaledwie drobny ułamek całości. Rozporządzenie to wprowadziło prawne regulacje obrotem chemikaliów w setkach branż na terenie całej Unii Europejskiej.
W Polsce przed wprowadzeniem REACH'u, klienci studiów tatuażu oraz sami tatuatorzy, byli bardziej niż dziś narażeni na potencjalne zagrożenia związane z używaniem co niektórych substancji chemicznych zawartych w tuszach, bez odpowiedniej świadomości ich wpływu na zdrowie ludzkie czy środowisko. Zagrożenia zdrowotne dotyczyły nie tylko dla tych, którym wbijano tusz pod skórę, ale również tatuatorów — skutkiem wdychania oparów tuszy do płuc czy dostawania się ich do gałek ocznych w postaci pary.
Głównym celem REACH było więc zapewnienie wyższego poziomu ochrony zdrowia ludzkiego i środowiska oraz ujednolicenie tych zasad w całej UE. Przed uchwaleniem aktu, skład tuszy i ochrona środowiska naturalnego przed zagrożeniami chemicznymi, takimi jak składowanie odpadów chemicznych, regulowane były w Polsce tylko przez „ogólne zasady bezpieczeństwa produktów i ochrony zdrowia” – co nie stanowiło kompleksowego podejścia do tematu i pomijało wiele ważnych dla środowiska tatuażu aspektów.
Zrozumienie tego, jakie cele stoją za rozporządzeniem REACH i jakie ma ono znaczenie dla praktyki tatuowania, wydaje się być niezwykle ważne dla każdego profesjonalnego tatuatora. W kontekście branży tatuażu REACH nie tylko wprowadza ograniczenia dotyczące składników chemicznych, które mogą być używane w tuszach do tatuażu, ale także nakłada na producentów obowiązek dostarczania bardziej szczegółowych informacji o komponentach barwników i potencjalnych zagrożeniach związanych z ich użyciem — choć nie wszystkich. Część tych informacji powinna znaleźć się na opakowaniach tuszy, a reszta w „karcie charakterystyki” produktu, którą każdy producent i sprzedawca ma obowiązek przekazać Wam na Wasze życzenie.
Myślę, że zrozumienie celu i znaczenia rozporządzenia REACH może pomóc w jego akceptacji, dostosowaniu się do nowych norm i w upewnieniu się, że Wasze tatuaże są nie tylko piękne, ale i zdrowsze — dla nas i środowiska.
Z jakiego powodu wprowadzono rozporządzenie REACH?
Rozporządzenie REACH zostało wprowadzone w odpowiedzi na rosnącą liczbę doniesień naukowych i przypadków klinicznych wskazujących na powikłania zdrowotne i środowiskowe związane z użyciem barwników i chemikaliów zawartych w tuszach do tatuażu i makijażu permanentnego. Poniżej przedstawiamy kluczowe powody:
REAKCJE ALERGICZNE
Jednym z najczęstszych powikłań nieinfekcyjnych tatuażu są reakcje alergiczne – zwłaszcza na czerwone pigmenty (wcześniej zawierające rtęć, obecnie często azowe). Objawy to m.in. wypukłość, świąd, zaczerwienienie, grudki, łuszczenie, a nawet odczyny przypominające liszaj płaski (lichenoidalne) czy reakcje pseudochłoniakowe. Znane są przypadki tzw. „nadwrażliwości krzyżowej” – gdy nowy tatuaż wywołuje reakcję alergiczną w starszym, o tym samym kolorze.
REAKCJE FOTOTOKSYCZNE
Promieniowanie UV może wywoływać reakcje skórne w obrębie tatuaży – szczególnie dawniej obserwowane przy użyciu siarczku kadmu w żółtych pigmentach. Objawy obejmują rumień, świąd, obrzęk. Choć kadm jest już eliminowany, inne pigmenty pod wpływem UV mogą generować wolne rodniki tlenowe i powodować stan zapalny.
POTENCJALNE DZIAŁANIE RAKOTWÓRCZE
Tusz w skórze to trwały depozyt substancji chemicznych. Stwierdzano w nim m.in. metale ciężkie (arsen, kadm, chrom, nikiel, ołów) i związki aromatyczne (WWA, azowe aminy), klasyfikowane jako rakotwórcze. Choć brakuje jednoznacznych dowodów epidemiologicznych, istnieją obawy, że przewlekła obecność tych substancji oraz stan zapalny mogą sprzyjać nowotworzeniu.
INNE POWIKŁADNIA DERMATOLOGICZNE
Tatuaże mogą być miejscem powstawania ziarniniaków, zmian sarkoidoidalnych, pseudochłoniaków czy zjawiska Köbnera (wykwity łuszczycy lub liszaja płaskiego w miejscu tatuażu). Dodatkowo należy pamiętać o ryzyku infekcji bakteryjnych (np. Staphylococcus aureus) i wirusowych (HBV, HCV).
Rozporządzenie REACH miało na celu zmniejszenie powyższych ryzyk poprzez ograniczenie lub eliminację najbardziej niebezpiecznych substancji, a także wprowadzenie ujednoliconych norm dla całego rynku UE, by zapewnić ochronę zdrowia klientów oraz wykonawców tatuaży.
Jak przebiegał proces powstawania rozporządzenia REACH?
WSTĘPNE KONSULTACJE ZE SPECJALISTAMI
Proces tworzenia REACH był wieloetapowy i złożony. W pierwszej fazie eksperci z różnych dziedzin, włączając w to ekspertów ds. zdrowia i środowiska oraz prawników specjalizujących się w ustawodawstwie Unii Europejskiej, zapraszani byli do udziału w konsultacjach w odpowiednich do tego jednostkach międzynarodowych. Celem spotkań było zebranie opinii i danych, które były niezbędne w opracowaniu skutecznych i zrównoważonych regulacji tak, aby równoważyły potrzebę ochrony zdrowia i środowiska z potrzebą zachowania płynności w branży tatuażu.
OPRACOWANIE WSTĘPNEGO PROJEKTU ROZPORZĄDZENIA REACH
Po fazie wielu konsultacji, nastąpiła faza wstępnego opracowania projektu rozporządzenia. Na tym etapie, zespół wybranych ekspertów zajmował się szczegółowym opracowaniem przepisów, które miałyby zminimalizować potencjalne zagrożenia związane z użyciem niektórych substancji chemicznych, jednocześnie umożliwiając branży tatuażu kontynuację rozwoju i innowacji.
OSTATECZNE WPROWADZENIE ROZPORZĄDZENIA REACH
Po latach intensywnych prac, badań i dyskusji, REACH – Rozporządzenie nr (WE) 1907/2006 zostało wprowadzone przez Unię Europejską już 1 czerwca 2007 roku, ale w kontekście regulacji tuszy do tatuowania zastosowanie miało późniejsze Rozporządzenie (UE) 2020/2081, które jest częścią aktu prawnego REACH i szczegółowo reguluje skład tuszy do tatuażu. Zostało ono przyjęte 14 grudnia 2020 roku i formalnie weszło w życie 4 stycznia 2021 roku, ustanawiając 12-miesięczny okres przejściowy dla producentów, który trwał do 4 stycznia 2022 roku. W tym czasie producenci musieli dostosować swoje produkty do nowych przepisów i wymogów bezpieczeństwa.
Co więcej, w przypadku dwóch konkretnych pigmentów — Pigment Blue 15:3 (niebieski ftalocyjaninowy) oraz Pigment Green 7 (zielony ftalocyjaninowy) — przyznano dodatkowy, 2-letni okres przejściowy, trwający do 4 stycznia 2023 roku, ze względu na brak bezpiecznych i dostępnych alternatyw. Zakaz używania tych dwóch barwników wzbudził liczne kontrowersje i sprzeciw środowiska tatuatorów w całej Europie, co zaowocowało protestami pod wspólnym hasłem „Save the Pigments”.
Jakie obowiązki REACH nałożył na producentów tuszy do tatuażu?
Zgodnie z rozporządzeniem REACH, producenci i importerzy tuszów do tatuażu i makijażu permanentnego mają obowiązek zapewnienia, że wszystkie ich produkty spełniają surowe normy bezpieczeństwa chemicznego. Oznacza to przede wszystkim konieczność:
- przebadania składu chemicznego każdej mieszaniny barwnikowej,
- potwierdzenia zgodności z limitami stężeń substancji zawartych w rozporządzeniu UE 2020/2081,
- dostarczenia pełnej dokumentacji chemicznej, w tym kart charakterystyki (SDS),
- oraz prawidłowego i szczegółowego oznakowania opakowań tuszów.
Każdy produkt przeznaczony do tatuowania musi zawierać etykietę ze zdaniem: „Mieszanina do stosowania w tatuażach lub w makijażu permanentnym”, numerem partii oraz wykazem składników. Jeżeli mieszanina zawiera śladowe ilości niklu lub chromu VI, ich obecność musi być wyraźnie zaznaczona na etykiecie. Wszystkie dane muszą być przedstawione w czytelny, trwały sposób i w języku urzędowym kraju, w którym produkt jest sprzedawany.
Jakie obowiązki REACH nałożył na studia tatuażu?
Właściciele salonów tatuażu i artyści tatuażu (w tym wykonujący PMU) również zostali objęci nowymi obowiązkami. Przede wszystkim:
- muszą dysponować pełną listą składników używanych tuszów,
- upewnić się, że produkty te spełniają wymogi REACH,
- oraz przekazać klientowi te informacje przed zabiegiem.
Tatuator ma obowiązek udostępnić dane zawarte na etykiecie i w karcie charakterystyki każdemu klientowi, który o nie poprosi. Wymóg ten ma na celu zwiększenie świadomości chemicznej zarówno po stronie wykonującego tatuaż, jak i osoby tatuowanej.
Brak przestrzegania tych zasad — zarówno przez producentów, jak i artystów — może skutkować poważnymi konsekwencjami prawnymi i finansowymi, ponieważ produkty niespełniające wymogów są uznawane za niedopuszczone do obrotu i użytkowania na terenie UE.
Jakie zagrożenia niosły poszczególne składniki w tuszach do tatuażu i makijażu permanentnego?
Rozporządzenia REACH wspomina o różnych zagrożeniach dla zdrowia człowieka i bezpieczeństwie środowiska naturalnego, związanych z substancjami chemicznymi obecnymi w tuszach do tatuowania, których możliwe stężenia wyregulowała rozporządzeniem (UE) 2020/2081. Przedstawię Ci je wraz z uproszczonym, ale rzeczowym wyjaśnieniem, aby nie pozostawić Cię z pytaniami.
UPROSZCZONA LISTA ZAGROŻEŃ DLA ZDROWIA LUDZKIEGO CHRONIONA PRZEZ ROZPORZĄDZENIE „REACH”:
- Działanie rakotwórcze: Gdy substancja może wywołać powstawanie i rozwój nowotworów.
- Działanie mutagenne: Gdy substancja może indukować mutacje genetyczne, czyli trwałe zmiany w sekwencji kodu DNA. Mutacje te mogą prowadzić do różnych problemów zdrowotnych, włączając w to zwiększone ryzyko rozwoju chorób genetycznych i nowotworów. Mutagenne działanie substancji może wpływać zarówno na komórki somatyczne (większość komórek w organizmie), jak i komórki jajowe lub plemnikowe, potencjalnie wpływając na przyszłe pokolenia.
- Działanie drażniące i uczulające skórę: Gdy substancja może wywołać reakcję drażniącą lub alergiczną w skórze, najczęściej objawiającą się zaczerwienieniem lub swędzeniem.
- Działanie na oczy i układ oddechowy: Gdy opary substancji mogą powodować podrażnienia oczu, takie jak zaczerwienienie lub łzawienie. Dodatkowo mogą wywołać reakcję alergiczną w układzie oddechowym.
- Uwalnianie niebezpiecznych chemikaliów do ciała: Metabolizm niektórych barwników umieszczonych w skórze, a także ich rozkład z powodu ekspozycji na promieniowanie słoneczne lub laserowe, może prowadzić do wchłaniania niekorzystnych chemikaliów do ciała.
- Wchłanianie rozpuszczalnych substancji przez organizm: Niektóre rozpuszczalne składniki tuszy do tatuowania rozchodziły się po całym ciele w ciągu kilku godzin lub dni, co narażało nie tylko skórę, ale i inne wrażliwe narządy wewnętrzne na ich negatywne działanie przez dłuższy czas.
- Działanie na organy wewnętrzne: Gdy substancja może powodować trwałe uszkodzenia narządów w ciele człowieka.
NAJBARDZIEJ NARAŻONYMI ORGANAMI NA DZIAŁANIE SKŁADNIKÓW STARYCH TUSZY BYŁY:
- Wątroba: Jako główny organ odpowiedzialny za detoksykację organizmu, była narażona na uszczerbek związany z toksycznymi składnikami niektórych barwników.
- Nerki: Były w znaczącym stopniu zaangażowane w proces eliminacji toksycznych substancji z organizmu, co mogło zwiększyć ich obciążenie i potencjalne szkody.
- Układ nerwowy: Niektóre składniki chemiczne mogły potencjalnie wpływać na układ nerwowy, powodując neurotoksyczność, czyli negatywny wpływ na układ nerwowy.
- Układ rozrodczy: Niektóre substancje chemiczne mogły mieć wpływ na układ rozrodczy, wpływając na zdolność do reprodukcji lub rozwój płodu.
- Układ krążenia: Zaangażowany w dystrybucję substancji chemicznych po całym organizmie, w przypadkach niektórych barwników miał silnie negatywny wpływ na różne narządy i systemy, a także sam układ krwionośny.
- Układ limfatyczny: Układ ten, będący integralną częścią systemu immunologicznego organizmu, dostawał „w kość”, będąc zaangażowanym w reakcje alergiczne na niektóre składniki tuszy, które używane są lub były w tatuażach i makijażu permanentnym.
POTENCJALNE ZAGROŻENIA DLA ŚRODOWISKA WODNEGO, KTÓRE REGULUJE REACH:
Odpady, takie jak zużyte ręczniki papierowe, które „upaprane” są tuszem do tatuażu, często lądują na wysypiskach, skąd prosta droga do gruntów, a dalej środowisk wodnych. Niektóre substancja zawarte w tuszach były toksyczne dla organizmów wodnych, włączając w to rośliny, ryby i inne formy życia wodnego, co prowadziło do ich chorób lub nawet śmierci.
Ponadto, mogły zakłócać równowagę biologiczną w ekosystemach wodnych, wpływając negatywnie na łańcuchy pokarmowe i inne procesy ekologiczne na poziomie mikro- i makroorganizmów. Takie zakłócenia miały długotrwałe skutki, zagrażając zdrowiu i stabilności całych społeczności wodnych. Dlatego jako niezbędne uznano monitorowanie i kontrolowanie obecności niektórych substancji w dostępnych na rynku europejskim produktach, celem zapobieganiu trwałych i nieodwracalnych szkód biologicznych.
Wykaz regulowanych przez rozporządzenie REACH składników tuszy do tatuażu i makijażu permanentnego.
REGULOWANE SKŁADNIKI CHEMICZNE W BRANŻY TATUAŻU
Rozporządzenie Komisji (UE) 2020/2081 z dnia 14 grudnia 2020 r., będące częścią unijnego rozporządzenia REACH, nie zakazuje tatuaży jako takich, ale zakazuje wprowadzania do obrotu w Unii Europejskiej tuszów do tatuażu i makijażu permanentnego, jeśli zawierają one substancje chemiczne przekraczające określone dopuszczalne limity stężeń. Ograniczenia te dotyczą m.in. substancji rakotwórczych, mutagennych, toksycznych dla rozrodczości (CMR), uczulających, drażniących, a także innych klas zagrożeń chemicznych. Każda z tych kategorii ma przypisane bardzo niskie limity stężeń – najczęściej wynoszą one 0,001% lub 0,1%, w zależności od rodzaju substancji. Celem tych przepisów jest ochrona zdrowia ludzkiego poprzez eliminację lub maksymalne ograniczenie ekspozycji na niebezpieczne związki chemiczne wprowadzane do organizmu przez skórę.
Warto zaznaczyć, że aktualna filozofia regulacyjna opiera się na tzw. „katalogu negatywnym”, czyli wykazie substancji zakazanych lub limitowanych w określonym stężeniu. Oznacza to, że wszystko, czego nie zakazano explicite, pozostaje dozwolone – pod warunkiem, że nie narusza ogólnych kryteriów bezpieczeństwa REACH. Nie istnieje zatem obecnie zamknięta „lista pozytywna” zatwierdzonych pigmentów do tatuażu. Opracowanie takiej listy, zawierającej wyłącznie dokładnie przebadane i zaakceptowane barwniki, pozostaje planem na przyszłość, lecz na dziś jest to koncepcja odległa z powodu ograniczonej wiedzy na temat metabolizmu, toksyczności i losów wielu barwników w organizmie człowieka.
Zapoznaj się z kompletną listą substancji chemicznych, mieszanin i powszechnych barwników, które regulowane są przez REACH. Poznaj ich dopuszczone stężenia w tuszach i potencjalne zagrożenia dla zdrowia człowieka i środowiska naturalnego. Poniższe wyjaśnienia zagrożeń są zgodne z oficjalnymi danymi Europejskiej Agencji Chemikaliów (ECHA) z dnia 14.02.2023.
| Substancja | Stężenie maksymalne | Informacje o zagrożeniach |
| Rtęć | 0,00005 % | Wyjątkowo toksyczna w przypadku wdychania. Może działać szkodliwie na dziecko w łonie matki. Powoduje uszkodzenie narządów wewnętrznych. Bardzo toksyczna dla środowiska wodnego z długoterminowymi skutkami. |
| Nikiel | 0,0005 % | Może powodować uszkodzenie narządów wewnętrznych. Może powodowac raka. Działa uczulająco na skórę. Może działać szkodliwie na płodność. Podejrzewany o działanie mutagenne. Może powodować reakcje alergiczne skóry. Wdychany powoduje reakcje typowe dla astmy lub problemy z oddychaniem. Toksyczny dla środowiska wodnego z długoterminowymi skutkami. |
| Związki metaloorganiczne cyny | 0,00005 % | Spora grupa związków cyny z węglem, wymagających osobnej analizy każdego z nich — pominę tę kwestię. Działanie wspólne: Bardzo toksyczny dla środowiska wodnego z długoterminowymi skutkami. |
| Antymon | 0,00005 % | Może powodować uszkodzenie narządów wewnętrznych. Może działać szkodliwie na płodność i dziecko w łonie matki. Może powodowac raka. Może mieć wpływ na mleko matki. Toksyczny dla środowiska wodnego z długoterminowymi skutkami. |
| Arsen | 0,00005 % | Powoduje poważne oparzenia skóry oraz uszkodzenia oczu. Bardzo toksyczny w przypadku wdychania i kontaktu ze skórą. Bardzo toksyczny dla środowiska wodnego z długoterminowymi skutkami. |
| Bar ** | 0,05 % | Powoduje poważne oparzenia skóry oraz uszkodzenia oczu. W kontakcie z wodą uwalnia łatwopalny gaz. |
| Kadm | 0,00005 % | Rakotwórczy. Podejrzewany o działanie mutagenne. Podejrzewany o szkodliwe działanie na płodność i dziecko w łonie matki. Wyjątkowo toksyczny w przypadku wdychania. Powoduje uszkodzenia narządów wewnętrznych. Bardzo toksyczny dla środowiska wodnego z długoterminowymi skutkami. |
| Chrom VI | 0,00005 % | Prawdopodobnie rakotwórczy. Prawdopodobnie powoduje reakcje alergiczne skóry. Bardzo toksyczny dla środowiska wodnego z długoterminowymi skutkami. |
| Kobalt | 0,00005 % | Rakotwórczy. Podejrzewany o działanie mutagenne. Szkodliwy na płodność. Działa uczulająco na skórę i drogi oddechowe. Powoduje poważne uszkodzenia oczu. Wdychany powoduje reakcje typowe dla astmy lub problemy z oddychaniem. Bardzo toksyczny dla środowiska wodnego z długoterminowymi skutkami. |
| Miedź ** | 0,025 % | Zaburza układ hormonalny. Bardzo toksyczna dla środowiska wodnego z długoterminowymi skutkami. Bardzo toksyczna dla środowiska wodnego z długoterminowymi skutkami. |
| Cynk ** | 0,2 % | Bardzo toksyczna dla środowiska wodnego z długoterminowymi skutkami. |
| Ołów | 0,00007 % | Szkodliwe działanie na płodność i dziecko w łonie matki. Działa toksycznie na mleko matki. Powoduje uszkodzenie narządów wewnętrznych. Może powodować raka. |
| Selen | 0,0002 % | Toksyczny w przypadku wdychania lub połknięcia. Może uszkadzać narządy wewnętrzne. Może dzialać toksycznie dla środowiska wodnego z długoterminowymi skutkami. Może działać rakotwórczo. Może działać toksycznie na mleko matki. Może powodować reakcje alergiczne skóry. |
| Benzo[a]piren | 0,0000005 % | Może działać mutagennie. Może powodować raka. Może działać szkodliwie na płodność i dziecko w łonie matki. Może powodować reakcję alergiczną skóry. Bardzo toskyczny dla środowiska wodnego z długoterminowymi skutkami. |
| Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne | 0,00005 % | Grupa około 200 substancji, wymagających osobnej analizy każdego z nich — pominę tę kwestię. |
| Metanol | 11 % | Toksyczny w przypadku wdychania, kontaktu ze skórą i połknięcia. Powoduje uszkodzenie narządów wewnętrznych. Łatwopalny w postaci cieczy i gazu. Podejrzewany o działanie rakotwórcze. |
| O-anizydyna ** | 0,0005 % | Rakotwórcza. Podejrzewana o działanie mutageniczne. Toksyczna w przypadku wdychania, kontaktu ze skórą i połknięcia. |
| O-toluidyna ** | 0,0005 % | Rakotwórcza. Toksyczna w przypadku wdychania, połknięcia i kontaktu ze skórą. Powoduje poważne uszkodzenia oczu. Działa podrażniająco na skórę. Bardzo toksyczna dla środowiska wodnego z długoterminowymi skutkami. |
| 3,3’-dichlorobenzydyna ** | 0,0005 % | Rakotwórcza. Powoduje podrażnienia i reakcje alergiczne skóry. Bardzo toksyczna dla środowiska wodnego z długoterminowymi skutkami. |
| 4-metylo-m-fenylenodiamina ** | 0,0005 % | Może działać rakotwórczo. Podejrzewana o działanie mutagenne. Podejrzewana o szkodliwe działanie na płodność. Może powodować uszkodzenia organów wewnętrznych. Powoduje podrażnienia i może powodować reakcje alergiczne skóry. Toksyczna w przypadku połknięcia. Może działać szkodliwie na dziecko w łonie matki. Toksyczna dla środowiska wodnego z długoterminowymi skutkami. |
| 4-chloroanilina ** | 0,0005 % | Może działać rakotwórczo. Może powodować reakcje alergiczne skóry. Powoduje uszkodzenia organów wewnętrznych. Podejrzewana o działanie mutagenne. Toksyczna w przypadku połknięcia, wdychania i kontakcie ze skórą. Podrażnia oczy. Bardzo toksyczna dla środowiska wodnego z długoterminowymi skutkami. |
| 5-nitro-o-toluidyna ** | 0,0005 % | Podejrzewana o działanie rakotwórcze. Toksyczna w przypadku wdychania, połknięcia i kontaktu ze skórą. Toksyczna dla środowiska wodnego z długoterminowymi skutkami. |
| 3,3’-dimetoksybenzydyna ** | 0,0005 % | Może powodować raka. Toksyczna w przypadku połknięcia. |
| 4,4’-bi-o-toluidyna ** | 0,0005 % | Może działać rakotwórczo. Toksyczna w przypadku połknięcia. Toksyczna dla środowiska wodnego z długoterminowymi skutkami. |
| 4,4’-jodoanilina ** | 0,0005 % | Może działać rakotwórczo. Toksyczna w przypadku połknięcia. Toksyczna dla środowiska wodnego z długoterminowymi skutkami. |
| 4-chloro-o-toluidyna ** | 0,0005 % | Może działać rakotwórczo. Podejrzewana o działanie mutagenne. Toksyczna w przypadku wdychania, połknięcia i kontaktu ze skórą. Bardzo toksyczna dla środowiska wodnego z długoterminowymi skutkami. |
| 2-naftyloamina ** | 0,0005 % | Może działać rakotwórczo. Toksyczna w przypadku połknięcia. Toksyczna dla środowiska wodnego z długoterminowymi skutkami. Może powodować reakcje alergiczne skóry. |
| Anilina ** | 0,0005 % | Powoduje uszkodzenie narządów wewnętrznych. Powoduje poważne uszkodzenia oczu. Podejrzewana o działanie mutagenne. Toksyczna w przypadku wdychania, połknięcia i kontaktu ze skórąToksyczna dla środowiska wodnego z długoterminowymi skutkami. |
| Benzydyna ** | 0,0005 % | Może działać rakotwórczo. Toksyczna w przypadku połknięcia. Toksyczna dla środowiska wodnego z długoterminowymi skutkami. |
| P-toluidyna ** | 0,0005 % | Może działać rakotwórczo. Toksyczna w przypadku połknięcia, wdychania i kontaktu ze skórą. Może powodować reakcje alergiczne skóry. Powoduje poważne uszkodzenia oczu. Toksyczna dla środowiska wodnego z długoterminowymi skutkami. |
| 2-metylo-p-fenylenodiamina ** | 0,0005 % | Toksyczna w przypadku połknięcia. Powoduje uszkodzenia w przypadku wdychania i kontaktu ze skórą. Powoduje poważne uszkodzenia oczu. Może powodować reakcje alergiczne skóry. Może powodować uszkodzenie organów wewnętrznych. Bardzo toksyczna dla środowiska wodnego z długoterminowymi skutkami. |
| Bifenylo-4-amina ** | 0,0005 % | Może działać rakotwórczo. Toksyczna w przypadku połknięcia. Podejrzewana o działanie mutagenne. |
| 4-o-toliloazo-o-toluidyna ** | 0,0005 % | Może działać rakotwórczo. Może powodować reakcje alergiczne skóry. |
| 4-metoksy-m-fenylenodiamina ** | 0,0005 % | Może działać rakotwórczo. Toksyczna w przypadku połknięcia. Podejrzewana o działanie mutagenne. Toksyczna dla środowiska wodnego z długoterminowymi skutkami. |
| 4,4’-metylenodianilina ** | 0,0005 % | Może działać rakotwórczo. Powoduje uszkodzenia organów wewnętrznych. Podejrzewana o działanie mutagenne. Może powodować reakcje alergiczne skóry. Może powodować uszkodzenie organów wewnętrznych. Toksyczna dla środowiska wodnego z długoterminowymi skutkami. |
| 4,4’-metylenobis(o-toluidyna) ** | 0,0005 % | Może działać rakotwórczo. Toksyczna w przypadku połknięcia. Może powodować reakcje alergiczne skóry. Bardzo toksyczna dla środowiska wodnego z długoterminowymi skutkami. |
| 6-metoksy-m-toluidyna ** | 0,0005 % | Może działać rakotwórczo. Toksyczna w przypadku połknięcia. Substancja wzbudzająca szczególnie duże obawy. |
| 4,4’-metylenobis-(2-chloroaniline) ** | 0,0005 % | Może działać rakotwórczo. Toksyczna w przypadku połknięcia. Bardzo toksyczna dla środowiska wodnego z długoterminowymi skutkami |
| 4,4’-oksydianilina ** | 0,0005 % | Może działać mutagennie. Może działać rakotwórczo. Podejrzewana o szkodliwe działanie na dziecko w łonie matki. Może powodować uszkodzenia organów wewnętrznych. Może powodować reakcje alergiczne skóry. Toksyczna w przypadku wdychania, połknięcia i kontaktu ze skórą. Bardzo toksyczna dla środowiska wodnego z długoterminowymi skutkami. |
| 2,4,5-trimetylanilina ** | 0,0005 % | Może działać rakotwórczo. Toksyczna w przypadku połknięcia, wdychania i kontaktu ze skórą. Toksyczna dla środowiska wodnego z długoterminowymi skutkami. |
| 4-aminoazobenzen ** | 0,0005 % | Może działać rakotwórczo. Bardzo toksyczna dla środowiska wodnego z długoterminowymi skutkami. Toksyczna w przypadku połknięcia. Może powodować reakcje alergiczne skóry. |
| P-Fenylenodiamina ** | 0,0005 % | Powoduje poważne uszkodzenia oczu. Powoduje uszkodzenia organów wewnętrznych. Może powodować reakcje alergiczne skóry. Toksyczna w przypadku połknięcia, wdychania i kontaktu ze skórą. Bardzo toksyczna dla środowiska wodnego z długoterminowymi skutkami. |
| Kwas sulfanilowy ** | 0,0005 % | Toksyczny w przypadku połknięcia, wdychania i kontaktu ze skórą. Powoduje poważne uszkodzenia oczu. Może powodować reakcje alergiczne skóry. Bardzo toksyczna dla środowiska wodnego z długoterminowymi skutkami. |
| 4-amino-3-fluorofenol ** | 0,0005 % | Może działać rakotwórczo. Toksyczna w przypadku połknięcia. Może powodować reakcje alergiczne skóry. Toksyczna dla środowiska wodnego z długoterminowymi skutkami. |
| 2,6-ksylidyna | 0,0005 % | Podejrzewana o działanie rakotwórcze. Działa szkodliwie w przypadku połknięcia, wdychania i kontaktu ze skórą. Działa poważne uszkodzenia skóry i oczu. Może powodować podrażnienia dróg oddechowych. Łatwopalna w postaci cieczy i pary. Toksyczna dla środowiska wodnego z długoterminowymi skutkami. |
| 6-amino-2-etoksynaftalina | 0,0005 % | Działa szkodliwie w przypadku połknięcia i kontaktu ze skórą. Powoduje poważne uszkodzenia oczu. Działa szkodliwie w przypadku wdychania. Powoduje podrażnienie skóry i może powodować podrażnienie dróg oddechowych. |
| 2,4-ksylidyna | 0,0005 % | Powoduje śmierć w przypadku wdychania. Działa toksycznie w przypadku połknięcia i kontaktu ze skórą. Powoduje poważne podrażnienie oczu i może powodować uszkodzenie narządów wewnętrznych w przypadku długotrwałego lub powtarzanego narażenia na substancję. Toksyczna dla środowiska wodnego z długoterminowymi skutkami. |
| Pigment Red 7 (PR7) / CI 12420 | 0,1 % | Związek o możliwym działaniu rakotwórczym, mutagennym i negatywnie wpływającym na płodność, który zastosowany w postaci rozproszonej prawdopodobnie spełnia normy bezpieczeństwa. |
| Pigment Red 9 (PR9) / CI 12460 | 0,1 % | Brak stwierdzonych zagrożeń. Występuje na rynku w postaci nanomateriału. |
| Pigment Red 15 (PR15) / CI 12465 | 0,1 % | Związek o możliwym działaniu rakotwórczym, mutegennym i negatywnie wpływającym na płodność, który zastosowany w postaci rozproszonej prawdopodobnie spełnia normy bezpieczeństwa. |
| Pigment Red 210 (PR210) / CI 12477 | 0,1 % | Brak stwierdzonych zagrożeń. Może występować na rynku w postaci nanomateriału. |
| Pigment Orange 74 (PO74) | 0,1 % | Brak stwierdzonych zagrożeń. |
| Pigment Yellow 65 (PY65) / CI 11740 | 0,1 % | Budzący obawy o to, że wykazuje zdolność do bioakumulacji i jest toksyczny. |
| Pigment Yellow 74 (PY74) / CI 11741 | 0,1 % | Budzący obawy o to, że wykazuje zdolność do bioakumulacji i jest toksyczny. Występuje na rynku w postaci nanomateriału. |
| Pigment Red 12 (PR12) / CI 12385 | 0,1 % | Brak stwierdzonych zagrożeń. Występuje na rynku w postaci nanomateriału. |
| Pigment Red 14 (PR14) / CI 12380 | 0,1 % | Brak stwierdzonych zagrożeń. |
| Pigment Red 17 (PR17) / CI 12390 | 0,1 % | Brak stwierdzonych zagrożeń. |
| Pigment Red 112 (PR112) / CI 12370 | 0,1 % | Brak stwierdzonych zagrożeń. Występuje na rynku w postaci nanomateriału. |
| Pigment Yellow 14 (PY14) / CI 21095 | 0,1 % | Brak stwierdzonych zagrożeń. Występuje na rynku w postaci nanomateriału. |
| Pigment Yellow 55 (PY55) / CI 21096 | 0,1 % | Brak stwierdzonych zagrożeń. |
| Pigment Red 2 (PR2) / CI 12310 | 0,1 % | Brak stwierdzonych zagrożeń. Występuje na rynku w postaci nanomateriału. |
| Pigment Red 22 (PR22) / CI 12315 | 0,1 % | Brak stwierdzonych zagrożeń. |
| Pigment Red 146 (PR146) / CI 12485 | 0,1 % | Brak stwierdzonych zagrożeń. Występuje na rynku w postaci nanomateriału. |
| Pigment Red 269 (PR269) / CI 12466 | 0,1 % | Brak stwierdzonych zagrożeń. Występuje na rynku w postaci nanomateriału. |
| Pigment Orange 16 (PO16) / CI 21160 | 0,1 % | Brak stwierdzonych zagrożeń. Występuje na rynku w postaci nanomateriału. |
| Pigment Yellow 1 (PY1) / CI 11680 | 0,1 % | Brak stwierdzonych zagrożeń. Występuje na rynku w postaci nanomateriału. |
| Pigment Yellow 12 (PY12) / CI 21090 | 0,1 % | Brak stwierdzonych zagrożeń. Występuje na rynku w postaci nanomateriału. |
| Pigment Yellow 87 (PY87) / CI 21107:1 | 0,1 % | Budzący obawy o to, że wykazuje zdolność do bioakumulacji i jest toksyczny. |
| Pigment Yellow 97 (PY97) / CI 11767 | 0,1 % | Brak stwierdzonych zagrożeń. Występuje na rynku w postaci nanomateriału. |
| Pigment Orange 13 (PO13) / CI 21110 | 0,1 % | Brak stwierdzonych zagrożeń. Występuje na rynku w postaci nanomateriału. |
| Pigment Orange 34 (PO34) / CI 21115 | 0,1 % | Brak stwierdzonych zagrożeń. Występuje na rynku w postaci nanomateriału. |
| Pigment Yellow 83 (PY83) / CI 21108 | 0,1 % | Brak stwierdzonych zagrożeń. Występuje na rynku w postaci nanomateriału. |
| Solvent Red 1 (SR1) / CI 12150 | 0,1 % | Możliwe działanie rakotwórcze. |
| Acid Orange 24 (AO24) / CI 20170 | 0,1 % | Powoduje poważne podrażnienie oczu, podrażnienie skóry i może powodować podrażnienie dróg oddechowych. Związek o możliwym działaniu rakotwórczym, mutagennym i negatywnie wpływającym na płodność, który zastosowany w postaci rozproszonej prawdopodobnie spełnia normy bezpieczeństwa. |
| Solvent Red 23 (SR23) / CI 26100 | 0,1 % | Powoduje poważne uszkodzenie oczu. Działa drażniąco na skórę i może powodować podrażnienie dróg oddechowych. Związek o możliwym działaniu rakotwórczym, mutagennym i negatywnie wpływającym na płodność, który zastosowany w postaci rozproszonej prawdopodobnie spełnia normy bezpieczeństwa. |
| Red 73 (AR73) / CI 27290 | 0,1 % | Powoduje poważne podrażnienie oczu i podrażnienie skóry. Związek o możliwym działaniu rakotwórczym, mutagennym i negatywnie wpływającym na płodność, który zastosowany w postaci rozproszonej prawdopodobnie spełnia normy bezpieczeństwa w tym kontekście. |
| Disperse Yellow 3 / CI 11855 | 0,1 % | Podejrzewany o działanie rakotwórcze. Może powodować reakcję alergiczną skóry. Związek o możliwym działaniu mutagennym i negatywnie wpływającym na płodność, który zastosowany w postaci rozproszonej prawdopodobnie spełnia normy bezpieczeństwa w tym kontekście. |
| Acid Green 16 | 0,1 % | Związek o możliwym działaniu rakotwórczym, mutegennym i negatywnie wpływającym na płodność, który zastosowany w postaci rozproszonej prawdopodobnie spełnia normy bezpieczeństwa. |
| Acid Red 26 | 0,1 % | Podejrzewany o działanie rakotwórcze. Związek o możliwym działaniu mutagennym i negatywnie wpływającym na płodność, który zastosowany w postaci rozproszonej prawdopodobnie spełnia normy bezpieczeństwa w tym kontekście. |
| Acid Violet 17 | 0,1 % | Toksyczny dla środowiska wodnego z długoterminowymi. |
| Basic Red 1 | 0,1 % | Toksyczny w następstwie połknięcia. Powoduje poważne uszkodzenie oczu i może powodować reakcję alergiczną skóry. Bardzo toksyczny dla środowiska wodnego z długoterminowymi skutkami. |
| Disperse Blue 106 | 0,1 % | Związek o możliwym działaniu rakotwórczym, mutegennym i negatywnie wpływającym na płodność, który zastosowany w postaci rozproszonej prawdopodobnie spełnia normy bezpieczeństwa. |
| Disperse Blue 124 | 0,1 % | Działa toksycznie w przypadku połknięcia. Może powodować reakcję alergiczną skóry. |
| Disperse Blue 35 | 0,1 % | Może powodować reakcję alergiczną skóry. |
| Disperse Orange 37 | 0,1 % | Związek o możliwym działaniu rakotwórczym, mutegennym i negatywnie wpływającym na płodność, który zastosowany w postaci rozproszonej prawdopodobnie spełnia normy bezpieczeństwa. |
| Disperse Red 1 | 0,1 % | Może powodować podrażnienie i reakcję alergiczną skóry. Związek o możliwym działaniu rakotwórczym, mutagennym i negatywnie wpływającym na płodność, który zastosowany w postaci rozproszonej prawdopodobnie spełnia normy bezpieczeństwa. |
| Disperse Red 17 | 0,1 % | Działa szkodliwie w przypadku połknięcia. Może powodować uszkodzenie narządów wewnętrznych przypadku długotrwałego lub powtarzanego narażenia. Toksyczny dla środowiska wodnego z długoterminowymi skutkami. |
| Disperse Yellow 9 | 0,1 % | Może powodować reakcję alergiczną skóry. Związek o możliwym działaniu rakotwórczym, mutagennym i negatywnie wpływającym na płodność, który zastosowany w postaci rozproszonej prawdopodobnie spełnia normy bezpieczeństwa. |
| Pigment Violet 3 | 0,1 % | Powoduje poważne uszkodzenie oczu. Bardzo toksyczny dla środowiska wodnego z długoterminowymi skutkami. |
| Pigment Violet 39 | 0,1 % | Związek o możliwym działaniu rakotwórczym, mutegennym i negatywnie wpływającym na płodność, który zastosowany w postaci rozproszonej prawdopodobnie spełnia normy bezpieczeństwa. |
| Solvent Yellow 2 | 0,1 % | Działa toksycznie w przypadku połknięcia. Podejrzewany o działanie rakotwórcze. Może powodować reakcję alergiczną skóry. |
OBJAŚNIENIA TERMINOLOGICZNE:
SUBSTANCJE ROZPUSZCZALNE:
** Związki oznaczone w powyższej tabelce podwójną gwiazdką to substancje rozpuszczalne. Substancje rozpuszczalne mogą być łatwiej transportowane przez krew i inne płyny ustrojowe, co zwiększa ich biodostępność. Termin rozpuszczalności określa to, jak długo dana substancja pozostaje w organizmie i w jakim stopniu jest metabolizowana lub wydalana. Rozpuszczalność składników tuszy do tatuażu lub makijażu permanentnego może wpływać również na trwałość i wygląd tatuażu — im mniejsza rozpuszczalność, tym trwalszy tatuaż oraz zwiększona trudność w jego usunięciu. Dodatkowo substancje, które są bardziej rozpuszczalne, mogą łatwiej reagować z białkami skóry, co może prowadzić do wzmożonych reakcji alergicznych.
BIODOSTĘPNOŚĆ:
Biodostępność to miara tego, w jakim stopniu i jak szybko substancja, taka jak pigment tuszu do tatuowania jest wchłaniana do krwiobiegu i staje się dostępna dla tkanek organizmu, gdzie może wywierać indywidualne efekty biologiczne.
BIOAKUMULACJA:
Bioakumulacja to proces, w którym substancje chemiczne gromadzą się w organizmach żywych, takich jak zwierzęta, rośliny czy ludzie, w ilościach większych niż występuje to naturalnie w środowisku. Biodostępność składników tuszy do tatuaży odnosi się do tego, jak łatwo mogą być wchłonięte przez organizm i jakie mogą mieć skutki dla zdrowia. Przykładem może być rtęć, która kumuluje się w rybach, a następnie w organizmach drapieżników, takich jak delfiny czy w ludziach jedzących ów ryby. Brak odpowiednich regulacji stężeń składników bioakumulatywnych będących częścią tuszu do tatuażu mogło prowadzić do różnych problemów zdrowotnych, takich jak uszkodzenia narządów, zaburzenia neurologiczne, problemy z reprodukcją czy zwiększone ryzyko nowotworów.
NANOMATERIAŁ:
Nanomateriał to materiał, którego struktura, cząsteczki lub włókna mają co najmniej jeden wymiar (tak jak długość, szerokość, grubość) w skali nanometrycznej, czyli od 1 do 100 nanometrów (nm). Nanomateriały z uwagi na niezwykle małe rozmiary, wchodzą w interakcje z materiałami biologicznymi, takimi jak komórki czy DNA. Dodatkowo nanomateriały mogą łatwo przenikać przez bariery biologiczne, takie jak skóra, płuca czy błony komórkowe, co rodzi obawy o ich potencjalny wpływ na zdrowie ludzi i środowisko.
Pamiętaj, że wyżej wymienione substancje nie występują jedynie w tuszach do tatuażu i makijażu permanentnego. W dzisiejszych czasach obecność wielu z nich jest powszechna w wielu sektorach gospodarczych i ogólnodostępnych produktach, a nawet w naturze. Przykładem może być rtęć, która kumuluje się w rybach, a następnie w organizmach drapieżników, takich jak delfiny czy nas jedzących te ryby. Kluczem nie jest więc ich całkowite wykluczenie – co nie jest możliwe – ale rozsądna stopniowa kontrola i regulacja. Badania nad ich długoterminowymi skutkami wymagają jeszcze dziesiątek lat obserwacji i eksperymentów.
NAJWAŻNIEJSZE ŹRÓDŁA:
Rozporządzenie Komisji (UE) 2020/2081 z dnia 14 grudnia 2020 r., które reguluje dopuszczone stężenie składników tuszy do tatuażu i makijażu permanentnego. Lista składników regulowanych składników rozpoczyna się od strony 9.
Europejska Agencja Chemikaliów (ECHA), na której możesz sprawdzić zagrożenia zdrowotne i środowiskowe każdego z wymienionych przez mnie składników chemicznych oraz tych, o których nie wspomniałem i które pełnią funkcję regulatorów PH. Możesz również zasięgnąć informacji o setkach innych, które zostały całkowicie zabronione.
